តើក្រុមប្រឹក្សាស្បៀងអាហារពិភពលោកបង្កើតដោយអ្នកណា?
◈ ក្រុមប្រឹក្សាស្បៀងអាហារពិភពលោកបង្កើតឡើងដោយមន្រ្តីនៃរដ្ឋាភិបាលនីមួយៗ WFC គឺជាអង្គការកម្រិតខ្ពស់ជាងគេនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលទាក់ទងជាមួយនឹងបញ្ហាចំណីរអាហារ។ អង្គការនេះជាអ្នកកំណត់គោលបំណងសាកល គូសព្រាងអំពីមធ្យោបាយដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលបំណងទាំងនោះនិងកៀបគរការឧបត្ថម្ភនយោបាយនិងហិរញ្ញវត្ថុពីប្រទេសជាសមាជិក។ អង្គការនេះ មានការប្រជុំប្រចាំឆ្នាំម្តង ប៉ុន្តែអាចបើកសម័យប្រជុំពិសេសៗបាន។

តើនរណាខ្លះអាចបញ្ជូនច្បាប់ដែលអនុម័តរួចទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ក្រោយច្បាប់នោះប្រកាសប្រើរួចហើយ?
◈ មានព្រះមហាក្សត្រ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រធានរដ្ឋសភា តំណាងរាស្រ្ត ១/១០ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ឬ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ១/៤ ឬ តុលាការ អាចសុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យធម្មនុញ្ញភាពនៃច្បាប់នោះ។ ប្រជារាស្ត្រមានសិទ្ធិប្តឹង អំពីធម្មនុញ្ញភាពនៃច្បាប់តាមរយៈតំណាងរាស្ត្រ ឬ ប្រធានរដ្ឋសភា ឬ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ឬ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ព្រះមហាក្សត្រ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬ តុលាការ។

ចូរប្រៀបធៀបរ៉ែលោហៈ និង រ៉ែអលោហៈដោយរកឧទាហរណ៍មកបញ្ជាក់?
◈ ប្រៀបធៀបរ៉ែលោហៈ និង រ៉ែអលោហៈ៖
• រ៉ែលោហៈ ជារូបធាតុមានលក្ខណៈពិសេស មានផ្លេកលោហៈ ហើយចំលងកំដៅ និង អគ្គិសនីបានល្អ ដូចជា ដែក (Fe) ទង់ដែង (Cu) ប្រាក់ (Ag) មាស (Au) សំណ (Pb) អាលុយមីញ៉ូម (AI)។
• រ៉ែអលោហៈ ជារូបធាតុដែលគ្មានផ្លេកលោហៈ ហើយចំលងកំដៅ និង អគ្គិសនីខ្សោយ គេមិនអាចផែ ឬ ហូតជាលួសបានទេ។ ប្រភេទរ៉ែអលោហៈ រួមមាន ក្លរ (Cl) ផូស្វាត (Po3) ស្ពានធ័រ (S) កាបូន (C) ជាដើម។

តើសកម្មភាពអាជីវកម្មមានមានអ្វីខ្លះ?
◈ សកម្មភាពអាជីវកម្ម មាន ៣៖
ក. សកម្មភាពហិរញ្ញវត្ថុ រាប់បញ្ចូលទាំងធនធានរបស់ម្ចាស់ និង ឥណទាន (ធនធាន និង សម្ភារៈ) ដើមទុនម្ចាស់ដាក់ដំបូង។
ខ. សកម្មភាពវិនិយោគ រាប់បញ្ចូលទាំងការទិញ ដី អាគារ គ្រឿងបរិកា្ខ និង ធនធានផ្សេងទៀង សម្រាប់តម្រូវការប្រតិបត្តិការអាជីវកម្ម។
គ. សកម្មភាពប្រតិបត្តិការ គឺ រាប់បញ្ចូលការលក់ទំនិញ និង សេវាកម្មមានដល់អតិថិជន។
​+ គោលដៅអាជីវកម្ម មាន ២ គឺ៖
· ផលប្រយោជន៍ គឺជា សមត្ថភាពដែលទាញយកកម្រៃគ្រប់គ្រាន់ពីចំណូល និង រួមបញ្ចូលទាំងធនធានវិនិយោគ។
· លទ្ធភាពសង់បំណុល មានន័យថា ក្រុមហ៊ុនអាចមានលទ្ធភាព សងបំណុលបានប៉ុន្មានភាគរយនៃការជំពាក់។

អ្វីជាអំពើ?
· អំពើ គឺអ្វីដែលមនុស្សធ្វើ ហើយបានលទ្ធផលមកពីគ្រប់វិស័យ ដូចជា វិស័យឧស្សាហកម្ម សិល្បៈសីលវិជ្ជាសង្គមវិទ្យា។​ល។
· អំពើ គឺជាការសិក្សាតាមចិត្តវិទ្យា អំពីល័ក្ខខ័ណ្ឌនៃទង្វើរបស់មនុស្សអំពីវិស័យផ្សេងៗរបស់ទង្វើមនុស្ស។

តើអត្តសញ្ញាណជាតិជាអ្វី? តើអត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែរមានអ្វីខ្លះ?
◈ អត្តសញ្ញាណជាតិ ជាគ្រឿងសំគាល់របស់មនុស្សរស់នៅក្នុងសហគមន៍មួយ ដែលជាទូទៅមានភាសា និង វប្បធម៌ដូចគ្នា រស់នៅលើទឹកដីជាមួយគ្នា មានអតីតកាលដូចគ្នា មានមនោសញ្ចេតនា និង ឆន្ទៈដូចគ្នាបង្កើតបានជាចរិកដូចគ្នា។
▪︎ អត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែរ រួមមាន៖
· ឈ្មោះមនុស្ស ទីកន្លែង ធម្មជាតិ (ដើមត្នោត...)
· ការស្លៀកពាក់ (ហូរ ផាមួយ)
· ភាសា (គ្មានការលើកដាក់សំលេង)
· ការប្រាស័យទាក់ទង (សំពះ អង្គុយ...)
· សិល្បៈ (តន្ត្រី របាំ...)
· ការរស់នៅ (លំនៅដ្ឋាន ការទទួលទាន)
· ល្បែងប្រជាប្រិយ (លាក់កន្សែង ចាប់កូនខ្លែង...)

ចូរសិក្សាអំពីធម្មជា​តិ នៃសីលតំលៃ។
◈ ធម្មជាតិនៃសីលតំលៃមាន ៤ គឺ៖
• សីលតំលៃ ដែលចេញពីចំណ​ងនៃ​បុគ្គលម្នាក់ៗ គឺជាអន្តោវត្ថុមាន នឹងឆន្ទះមនុស្ស រឺជាតំលៃដែលលេចឡើងដោយឯកឯងក្នុងញាណ ដែលជាទីប្រាថ្នារបស់មនុស្សទូទៅ។ ឧទាហរណ៍ យើងចង់​បានសុខសន្តិភាព សេរីភាព យុត្តិធម៌ ហើយអ្នកដទៃក៏ចង់បានដូចគ្នាទើបយើងសន្និដ្ឋានថា វត្ថុទាំងនោះមានសីលតំលៃ។
• សីលតំលៃ មានពីធម្មជាតិ ដែលមនុស្សមិនអាចជៀសផុត ជាសីលតំលៃដែលបានតំរូវមកលើយើង ដោយអំណា​ចធិបតីមួយ ពីកំនើមានទំរង់ជាកាត​ព្វកិច្ច និង សត្តិនៅក្រៅញាណយើង។ ឧទាហរណ៍ មាតាបិតាបង្កើតកូន និង ចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាកូន។
• សីលតំលៃទាំងឡាយណា ដែលមានគូបដិបក្ខៈ ជាតំលៃពីរ ដែលដៅឆ្ពោះទៅរកទិសដៅពីរផ្ទុយគ្នា ហើយសីលអំពើមួយអាចមានសីលតំលៃមួយតែក៏ជាកំហុសមួយដែរ​។ ឧទាហរណ៍ គ្រាប់បែកបរមាណូ មានតំលៃសំរាប់បញ្ឈប់សង្រ្គាមលោកលើកទីពីរ តែអ្នករងគ្រោះគឺជនជាតិជប៉ុន។ ឯការរកឃើញរូបមន្តអាវុធបរមាណូ អាចវបញ្ឈប់សំទុះប្រើប្រាស់អាវុធនេះ នៅពេលក្រោយបាន។ ព្រោះតំលៃរបស់វានៅត្រង់មនុស្សខ្លាច ពុំហ៊ានយកវាមកប្រើសំរាប់ធ្វើសង្គ្រាម។

តើប្រាសាទព្រះវិហាមានទីតាំងនៅកន្លែងណា? ចូររៀបរាប់ពីប្រវត្តិសំខាន់ៗខ្លះស្តីពីប្រាសាទព្រះវិហារ។
◈ ប្រាសាទព្រះវិហារ តាំងនៅលើជូរភ្នំដងរែក (ពីជំរាលភ្នំដល់កំពូលភ្នំ) និង ស្ថិតក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
▪︎ ប្រវត្តិសំខាន់ៗ ស្តីពីប្រាសាទព្រះវិហារ៖
· លើកទី ១៖ ព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី ១ គ.ស ៩០០
· លើកទី ២៖ ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី ១ គ.ស ១០៥០
· លើកទី ៣៖ ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី ៣ គ.ស ១១៥០
· សៀមឈ្លានពានលើកទី ១ នៅឆ្នាំ ១៩៥៤
· តុលាការអន្តរជាតិ សម្រេចឱ្យកម្ពុជាឈ្នះក្តីលើប្រាសាទព្រះវិហារថ្ងៃទី ១៥ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២ (ទីក្រុង ឡាអេ ប្រទេសឡាអេ)។
· សៀមដកទ័ពចេញតាមបញ្ជាថ្ងៃទី ១៥ កក្កដា ១៩៦២។
· បញ្ជូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកថ្ងៃទី ០៧ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨។
· សៀមឈ្លានពានលើកទី ២​ ថ្ងៃទី ១៥ កក្តដា ឆ្នាំ ២០០៨។

តើក្រុមប្រឹក្សាស្បៀងអាហារពិភពលោក (WFC) មានសមាជិកប៉ុន្មានរូប? បង្កើតនៅឆ្នាំណា? ដើម្បីអ្វី?
◈ ក្រុមប្រឹក្សាស្បៀងអាហារពិភពលោក (WFC) មានសមាជិក ៣៦ រូប។ បានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៤។ ដើម្បីត្រួតមើលបញ្ហាគោលនយោបាយសំខាន់ៗ​ ដែលជះឥទ្ធិពលដល់ស្ថានភាពចំណីអាហារពិភពលោក និង ធ្វើការបង្កើតនូវធ្វើវិធីសាស្រ្តបញ្ចូលគ្នា ដើម្បីឆ្ពោះទៅកាន់ដំណោះស្រាយ។

តើញើសមានធាតុបង្កអ្វីខ្លះ? ហើយញើសមាននាទីដូចម្ដេច?
◈ ធាតុបង្ករបស់ញើសមាន ទឹក សាធាតុខនិជ អ៊ុយរេ និង សារធាតុផ្សេងៗទៀត។ ញើសមាននាទី តម្រូវសីតុណ្ហភាណនៃសារពាង្គកាយតាមរំហូតញើស។

តើប្រព័ន្ធផ្លូវទឹកតំបន់ឆ្នេរ មានប្រភពនៅឯណា? មានលក្ខណៈយ៉ាងដូចម្តេច?
◈ ផ្លូវទឹកនៅតំបន់ឆ្នេរ មានប្រភពនៅជួរភ្នំក្រវាញ ជាផ្លូវទឹកខ្លីៗ ទឹកហូរខ្លាំងនៅរដូវរស្សា ហើយនៅរដូវប្រាំងមានផ្លូវទឹកខ្លះរីងស្ងួត។

នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន មានយុវសិស្សមួយចំនួនកំពុងប្រឈមមុខទៅនឹងបញ្ហាអសកម្ម (ស្រី ស្រា ល្បែង គ្រឿងញៀន)។ តើបញ្ហាទាំងនេះបណ្តាលមកពីអ្វីខ្លះ?
◈ នៅក្នុងសង្គមជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ យុវជនមួយចំនួនកំពុងប្រឈមមុខទៅនឹងបញ្ហាអសកម្ម (ស្រី ស្រា ល្បែងគ្រឿងញៀន...)៖
ក. បណ្តាលមកពីកត្តាគ្រួសារ៖
· គ្រួសារមានជីវភាពក្រីក្រដែលងាយអូសទាញយុវជន។
· គ្រួសារខ្លះមធ្យម រឺ មាន ប៉ុន្តែ បណ្តែតបណ្តោយអោយកូនខ្វះការអប់រំ រឺ ក៏ទំរើសកូន។
· រវល់នឹងការប្រកបមុខរបររកស៊ី រឺ រវល់ក្នុងការងារជាមន្រ្តីរាជការ ដោយមិនបានអប់រំកូន ហើយមានទស្សនៈថា “ការរកស៊ីចិញ្ចឹមផ្គត់ផ្គង់កូនចៅ គឺជាភារកិច្ចតែមួយគត់របស់គ្រួសារ” ធ្វើឱ្យយុវជនទាំងនោះ មានឱកាសគ្រប់គ្រាន់ ងាយនឹងធ្លាក់ទៅក្នុងបញ្ហាសង្គមទាំងនោះ ដូចជា ជក់គ្រឿងញៀនៅតាមផ្ទះសំណាក់ ដើរលួចឆក់ ប្លន់...។
ខ. កត្តាសាលារៀន
· ជីវភាពគ្រូមានកំរិតទាបជាងសិស្ស មិនហ៊ាននិយាយស្តីអប់រំសិស្ស និង ខ្លាចនូវអំពើហិង្សាដែលសិស្សបង្កឡើង តាមគ្រប់រូបភាព។
· សាលាមានពេលវេលាតិចតូចណាស់ ក្នុងការអប់រំ។
· សាលាមានពេលខ្លះខ្លាចឥទ្ធិពលឪពុកម្តាយសិស្ស ដែលមានបុណ្យសក្តិអំណាច តួនាទី។
គ. កត្តាសង្គម
· ការចូលរួមពីមជ្ឈដ្ឋានសង្គមនៅមានកំរិត។
· អំណាចច្បាប់នៅក្នុងសង្គមធូររលុង (ការសហការរវាងតុលាការ និង កំលាំងសមត្ថកិច្ច ពុំទាន់រលូននឹងគ្នា)។
· ការវាយលុកវប្បធម៌បរទេសយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ដែលធ្វើឱ្យយុវជនងាយទទួលយក និង អនុវត្តដោយល្ងិតល្ងង់គ្មានព្រំដែន។
· ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួន មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការអប់រំយុវជន ប៉ុន្តែ បែរជាផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមនូវអ្វីដែលអាក្រក់បន្ថែមទៀតដល់យុវជន ដូចជា ខ្សែភាពយន្តអាសអាភាស ប្លន់កាប់ចាក់ ចាប់ជំរិត ទស្សនាវដី **** ដែលប្រឈមមុខនឹងជំងឺកាមរោគ។
· ការសាបព្រោះនូវឥទ្ធិពលអាក្រក់ពីកូនអ្នកមានអំណាចបុណ្យសក្តិនិង ទឹកលុយ ច្រើនតែរួចខ្លួន។
ឃ. កត្តាបុគ្គលផ្ទាល់
· ការសេពគប់សមាសភាពមិត្តភក្តិមិនល្អ។
· ការស្វែងយល់អំពីអ្វីដែលប្លែកៗតាមរយៈការអូសទាញរបស់សំភារៈ លុយកាក់ ដោយការខ្វះការអប់រំ ក្រីក្រ។

តើការបំពេញខ្លឹមសារនៃក្រដាសតូចចែកចេញជាអ្វីខ្លះ?
◈ ការបំពេញខ្លឹមសារនៃក្រដាសតូចចែកចេញ ដូចជា៖
១. កម្មវត្ថុ៖ គេសរសេរកម្ម​វត្ថុឲ្យបានខ្លីច្បាស់លាស់ ងាយយល់។
            ឧទាហរណ៍៖ បើសំណុំឯកសារស្នើសុំគោលការណ៍ ដើម្បីចុះស្រាវជ្រាវនិស្សិតក្រីក្រក្នុងកម្មវត្ថុនៃក្រដាសតូច ត្រូវសរសេរថា “ករណីសំណើរសុំអនុញ្ញាតគោលការណ៍ ដើម្បីចុះស្រាវជ្រាវនិស្សិត ក្រីក្រឈ្មោះ..........នៅខេត្តកំពង់ចាម”។
២. ដើម្បី៖ ត្រង់កន្លែង “ដើម្បី” នេះលេខា ឬ នាយកខុទ្ធកាល័យ ត្រូវសរសេរថាសូមពិនិត្យ និង សម្រេចដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់។
            ក្រៅពីនេះ ត្រង់កន្លែងដើម្បីនេះ គេអាចសរសេរថា “សូមជូនជ្រាបដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់” ឬ “សូមសម្រេចហត្ថលេខា” តាមសាច់រឿងនៃសំណុំរឿង។
            ✽ កំណត់ចំណាំ
            ករណីរឿងស្មុគស្មាញ គេប្រើសាលកបត្រសរសេរមតិយោបល់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំ។ បើសំណុំរឿង មិនមានការស្មុគស្មាញទេ គេប្រើក្រដាសតូច។ នៅលើសាលកបត្រ គេអាចធ្វើសេចក្តីសង្ខេបនៃសំណុំរឿង ឬ ធ្វើគំនូសបំព្រួញខ្លីច្បាស់លាស់ ដើម្បីថ្នាក់ដឹកនាំងាយស្រួលក្តាប់បញ្ហាសំខាន់ៗ នៃសំណុំរឿង​។ តាមធម្មតាសាលកបត្រមានទំហំប៉ុនគ្នា នឹងប្លុកណោត (Bloc note)។
            គេអាចធ្វើសេចក្តីសង្ខេបខ្លឹមសារនៃសាលកបត្រ ដោយដកស្រង់ចេញពីខ្លឹមសារលិខិតដើមលិខិតភ្ជាប់នានា និង រឿងរ៉ាវផ្សេងៗទៀត ដែលមានការពាក់ព័ន្ធ។

តើដុល្លារូបនីយកម្មគឺជាអ្វី? ហេតុអ្វីបានជាគេធ្វើដុល្លារូបនីយកម្ម?
◈ ដុល្លារូបនីយកម្ម (Dollarization) គឺជាការចាប់យករូបិយប័ណ្ណរបស់បរទេសណាមួយ សម្រាប់ធ្វើការទូទាត់ស្របច្បាប់នៅក្នុងប្រតិបត្តិការរូបិយវត្ថុ។ ដុល្លារូបនីយកម្មក្រៅផ្លូវការ មានន័យថា ប្រជាពលរដ្ឋចូលចិត្តរូបិយប័ណ្ណបរទេស សម្រាប់ប្រតិបត្តិការមួយចំនួន ទោះបីជាវាមិនអាចជាការទូទាត់មានលក្ខណៈផ្លូវការក៏ដោយ។ ដុល្លារូបនីយកម្មជាផ្លូវការ មានន័យថា រូបិយប័ណ្ណបរទេស ក្លាយជាការទូទាត់ដ៏ពេញចិត្តនៅក្នុងប្រទេស ខណៈរូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុក ក៏អាចទទួលយកផងដែរ។ មូលហេតុចម្បង សម្រាប់ដុល្លារូបនីយកម្ម គឺដើម្បីជំនួសរូបិយប័ណ្ណដែលមានស្ថេរភាព សម្រាប់រូបិយប័ណ្ណមិនមានស្ថេរភាពមួយ។ ជាញឹកញាប់ ប្រាក់ដុល្លារូបនីយកម្ម ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រាក់ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ទោះបីជាវាអាចត្រូវបានផ្អែកលើរូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀត ដូចជា ប្រាក់អឺរ៉ូជាដើម។ បណ្តាប្រទេសដែលប្រើមាន El Salvador, Ecuador, the Marshall Islands, Micronesia, Palau and the British Virgin Islands។

តើអ្នកគ្រប់គ្រង Marketing ទទួលរងឥទ្ធិពលពីអ្នកគ្រប់គ្រងថ្នាក់ខ្ពស់អ្វីខ្លះ?
◈ អ្នកគ្រប់គ្រង ​Marketing ទទួលរងឥទ្ធិពលពីអ្នកគ្រប់គ្រងថ្នាក់ខ្ពស់ មានដូចជា៖
· ជម្រុញយុទ្ធសាស្រ្តទូទៅ តាមផ្នែកនីមួយៗ
· ស្វែងរកប្រភពសំខាន់ ដែលពាំនាំយកនូវយុទ្ធសាស្រ្តទូទៅ តាមផ្នែកនីមួយៗ
· ក្តីសង្ឃឹមដែលអ្នកគ្រប់គ្រងថ្នាក់ខ្ពស់មាន សម្រាប់ផ្នែកនីមួយៗក្នុងលក្ខខណ្ឌ៖
  + បរិមាណការលក់កើនឡើង
+ ភាគរយនៃអ្នកទិញកើនឡើង
  + ជម្រុញបង្កើនប្រាក់ចំណេញកើនឡើង
  + ការអនុវត្តសកម្មភាពដ៏ល្អតាមផ្នែកផ្សេងៗ

តើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរួមនៃជម្លោះនៅកម្ពុជាមានអត្ថន័យដូចម្តេច?
◈ កិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរួមនៃជម្លោះនៅកម្ពុជា មានអត្ថន័យដូចជា៖
· កិច្ចព្រមព្រៀង អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី អព្យាក្រឹត​ភាព និង ឯកភាពជាតិកម្ពុជា។
· សេចក្តីថ្លែងការ ស្តីពីការស្តា និង កសាងប្រទេសកម្ពុជា។

តើអ្វីជាការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត?
◈ ការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត គឺជារបួសផ្លូវអារម្មណ៍ ឬ ការតក់ស្លុត ដែលបំផ្លាញការអភិវឌ្ឍន៍​ផ្លូវចិត្តរបស់មនុស្សរយៈពេលយូរ។

តើសមាគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថា អាស៊ាន ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំណា? មានគោលបំណងអ្វីខ្លះ? តើប្រទេសកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃអាស៊ាននៅពេលណា? តើប្រទេសកម្ពុជាទទួលធ្វើជាប្រធានដឹកនាំអាស៊ានប៉ុន្មានដង? នៅឆ្នាំណាខ្លះ?
◈ សមាគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថា អាស៊ាន ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៦៧ នៅទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃ។ គោលបំណងរបស់អាស៊ានមាន៖
· ជំរុញឪ្យបានសន្ដិភាព និង ស្ថេរភាពក្នុងតំបន់តាមរយៈការគោរពយុត្តិធម៌ និង ច្បាស់យ៉ាងខ្ជាប់​ខ្ជួន​នូវគោល​ការណ៍ទាំងឡាយនៃធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិ។
· ការពារស្ថេខរភាពនយោបាយ និង សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ តទល់នឹងគូងប្រជែងមហាអំណាចធំៗ។
· ជាវេទិ​កា​មួយ សម្រាប់ដោះស្រាយការខ្វែងយោបល់ក្នុងរង្វង់តំបន់។
· ជំរុញយ៉ាងសកម្មភាព កិច្ចសហការគ្នា និង ការជួយឧបត្ថម្ភគ្នាទៅវិញទៅមក លើការ​ងារក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច វប្បធម៌ បច្ចេក​ទេស វិទ្យាសាស្រ្ដ និង រដ្ឋបាល។
· សហការគ្នាឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ក្នុងការប្រើប្រាស់ឲ្យអស់លទ្ធភាពនូវវិស័យកសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម និង ការពង្រីកពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន។
· រក្សាឲ្យបាននូវកិច្ចសហប្រត្តិបត្តិការដ៏ជិតសិទ្ធិ និង មានផលប្រយោជន៍ជាមួយអង្គភាពអន្ដរជាតិ និង អង្គការនានា ដែលដេលមានស្រាប់ក្នុងតំបន់ ហើយដែលមានទិសដៅ និង គោលបំណងស្រដៀងគ្នា។
· ជំរុញឲ្យមានការសិក្សា អំពីតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
· ជំរុញការអភិវឌ្ឍខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និង វប្បធម៌ក្នុងតំបន់។
· ធ្វើសមាហរណកម្មប្រទេសក្នុងតំបន់ ឲ្យមានការ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា តាមពាក្យស្លោក "អាស៊ាន សហគមមួយ វាសនាតែមួយ"​។

តើអាស៊ានបានធ្វើអ្វីខ្លះ ដើម្បីលើកស្ទួយសន្តិភាព និង ស្ថេរភាពក្នុងតំបន់?
◈ ដើម្បីលើកស្ទួយសន្តិភាព និង ស្ថេរភាពក្នុងតំបន់ អាស៊ានបានទាត់ចោលការប្រើប្រាស់ ឬ ការគំរាមកំហែង ដោយកម្លាំងជាវិធានការ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋ និង រដ្ឋ។ អាស៊ាន បានប្រឆាំងចំពោះការប្រើវិធីសាស្ត្រ តាមរយៈការរាតត្បាត និង ការលុកលុយចូលកាន់កាប់ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រទេសជិតខាងខ្លួន មានការផ្លាស់​ប្តូរកន្លងមក ជាមួយនឹងគោលជំហរនេះ អាស៊ានធ្លាប់បានដើរតួនាទីឈានមុន ក្នុងការដោះស្រាយនយោបាយជម្លោះនៅកម្ពុជា នាឆ្នាំ ១៩៧៩ ដល់ ១៩៩១។ បន្ទាប់ពីដំណោះស្រាយនេះ អាស៊ាននៃរដ្ឋទាំងអស់ក្នុងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានចូលទៅក្នុងសមាគមន៍​តែមួយ វាសនាតែមួយ របស់តំបន់ ដែលជាកត្តានាំមកនូវការផ្សះផ្សារគ្នាក្នុងតំបន់។
✧ ផលប្រយោជន៍សំខាន់ៗនៃការនាំចេញទំនិញ
ជួយបញ្ចេញនូវទំនិញ ដែលផលិតបាននៅក្នុងស្រុក ទៅឱ្យទីផ្សារបរទេស ដើម្បីទទួលបាននូវរូបិយប័ណ្ណ​សម្រាប់យកមកប្រើប្រាស់ ដើម្បីបន្តសង្វាក់ផលិតកម្មបន្តទៀត និង ទទួលបាននូវប្រាក់ចំណេញរបស់ផលិតករ និង អាជីវករ។ តាមរយៈនេះ ប្រជាពលរដ្ឋទទួលបាននូវការងារធ្វើ​ និង ប្រាក់ចំណូល សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ ហើយជួយឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិ មានការលូតលាស់ផងដែរ។
✧ ផលប្រយោជន៍សំខាន់ៗនៃការនាំចូលទំនិញ
ជួយផ្គត់ផ្គង់នូវវត្ថុធាតុដើម និង សេចក្តីត្រូវការទំនិញនានា ដែលទីផ្សារក្នុងស្រុកពុំអាចផ្គត់ផ្គង់បានទាំងស្រុង ឬ ពុំអាចផ្គត់ផ្គង់បាន។ តាមរយៈនេះ ផលិតកម្ម ការលក់ដូរ និង ការផ្គត់ផ្គង់សេវានានាក្នុងស្រុក អាចដំណើរការបានដោយល្អប្រសើរ ហើយក៏ជួយធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិ មានការលូតលាស់ដែរ។

តើនរណាខ្លះអាចបញ្ហាច្បាប់ដែលអនុម័តរួចទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មុនច្បាប់នោះប្រកាសឲ្យប្រើ?
◈ មានព្រះមហាក្សត្រ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រធានរដ្ឋសភា តំណាងរាស្រ្ត ១/១០ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ឬ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ១/៤ ត្រូវសំរេចក្នុងរយៈពេល ៣០ ថ្ងៃយ៉ាងយូរ។

តើការជីកយករ៉ែមានប៉ុន្មានប្រភេទ? អ្វីខ្លះ? ចូររៀបរាប់។
◈ ការជីកយករ៉ែមាន ៤ ប្រភេទ គឺ៖
១. ការជីកយកដោយចំហ៖ នៅពេលដែលកំណប់រ៉ែស្ថិតនៅក្បែរផ្ទៃដីខាងលើ គេចូកយកដី និង ស្រទាប់ខាងលើរ៉ែចេញ រួចទើបគេជីកយករ៉ែជាក្រោយ។ វិធីយករ៉ែរបៀបនេះ មានតម្លៃថោក តែវាធ្វើអោយមានការបំផ្លិចបំផ្លាញបរិស្ថានយ៉ាងខ្លាំង។
២. ការចូកយកដោយផ្ទាល់៖ នៅពេលដែលរ៉ែស្ថិតនៅលើផ្ទៃដី គេគ្រាន់តែជីកយកតែម្តង ឬ ដាក់ជាតិផ្ទុះបំបែក។ គេប្រើវិធីនេះ ដើម្បីជីកយកថ្មសម្រាប់សង់អាគារ និង ផ្លូវថ្នល់។
៣. ការជីកយករ៉ែផ្តេក៖ នៅពេលកំណប់រ៉ែលាតសន្ធឹងតាមខ្សែដេក គេជីកអណ្តូងរ៉ែដេក ដើម្បីយករ៉ែ។
៤. ការជីកយករ៉ែបញ្ឈរ៖ គេជីកយករ៉ែបញ្ឃរជ្រៅចូលក្នុងជម្រៅផែនដី បន្ធាប់មកគេជីករូងផ្តេកជាច្រើន នៅជម្រៅខុសៗគ្នា ដើម្បីយករ៉ែ។

តើការរៀបចំរបាយការណ៍ហិញ្ញវត្ថុមានអ្វីខ្លះ?
◈ ការរៀបចំរបាយការណ៍ហិញ្ញវត្ថុ មាន ៣ គឺ៖
ក. វិភាគប្រតិបត្តិការ
ខ. ចុះចូលក្នុងទិន្នានុប្បវត្ត
គ. ផ្ទេរទៅសៀវភៅធំ

✳ តើការគ្រប់គ្រងលើពេលវេលាជាអ្វី ⁉
What is time managment ⁉

ការគ្រប់គ្រងលើពេលវេលាមិនមែនជារឿងងាយស្រួលធ្វើឡើយ ជាពិសេសមិនមែនអ្នកគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែអាចគ្រប់គ្រងពេលវេលា ផ្ទាល់ខ្លួនអោយមានប្រសិទ្ធភាពឡើយ ប្រសិនបើយើងមិនយល់ពីវិធី នៃការគ្រប់គ្រងលើពេលវេលា នោះការងាររបស់យើងនឹងមិនមានរបៀបរៀបរយ ហើយអាចធ្វើអោយចាយពេលវេលាយ៉ាងច្រើន ដោយហេតុមិនដឹងថាការងារណាចាំបាច់ហើយបន្ទាន់គួរធ្វើមុន នឹងការងារដែលមិនចាំបាច់ មិនបន្ទាន់គួរធ្វើតាមក្រោយ ដែលអាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធភាពនៃការងារធ្លាក់ចុះ ។

➡ ការគ្រប់គ្រងលើពេលវេលា គឺជាប្រព័ន្ធដំណើរការប្រមូលផ្ដុំ និងរៀបចំផែនការ ដើម្បីបែងចែកពេលវេលារបស់អ្នក ក្នុងចំណោមកិច្ចការនានា និងសកម្មភាពផ្សេងៗ ។ ការគ្រប់គ្រងលើពេលវេលាបានយ៉ាងល្អ អាចអនុញ្ញាតអោយអ្នកធ្វើការ មានភាពឆ្លាតវៃ ចេះបត់បែន មិនមែនធ្វើការដោយមិនយល់ពីស្ថានការណ៍ចេះតែធ្វើៗនោះទេ ។ ដូចនេះប្រសិនបើអ្នកយល់ពីការគ្រប់គ្រងលើពេលវេលាអ្នកអាចធ្វើការងាររូចរាល់បានច្រើន និងចំណាយពេលតិចជាងមុន ។បើទោះបីជា ពេលវេលាមានកំណត់ ហើយការងារនោះមានសម្ពាធខ្ពស់ក៏ដោយ វាអាចជាការកំណត់អាទិភាព ការបែងចែកពេលវេលា ជាក់លាក់មួយសម្រាប់ការងារតាមសមាសភាព និងកាត់បន្ថយការរំខាន ដើម្បីបង្កើនផលិតភាព និងប្រសិទ្ធភាពការងារ ខ្ពស់ជាងមុន ។

☑ ការគ្រប់គ្រងពេលវេលាដែលមានប្រសិទ្ធភាព អាចនាំអោយមានតុល្យភាពនៃជីវិត និង ការងារល្អប្រសើរ អាចកាត់បន្ថយសម្ពាធ បង្កើនផលិតភាពការងារ នឹង ការដែលបានបង្ហាញលទ្ធផលការងារល្អប្រសើរជាងមុនទាំងពីរផ្នែកគឺ ផ្ទាល់ខ្លួន និង វិជ្ជាជីវៈ ។
🙏

អ្វីដែលហៅថាពុទ្ធិ?
* ពុទ្ធិ គឺជាចំណេះដឹង ដែលជាលទ្ធផលនៃការសិក្សាពីមុខយ៉ាងច្រើន ដូចជា ចិត្តវិទ្យា ស្យង់ សីលវិជ្ជា និង បរមត្ថវិជ្ជា។
* ពុទ្ធិ គឺជាការរៀ​​​នតាមចិត្តវិទ្យា​ អំពីមុខងារទូទៅរបស់ពុទ្ធិអំពីស្យង់ផ្សេងៗ ដែលជាលទ្ធផលរបស់ពុទ្ធិ និង ជាទីបញ្ចប់អំពីពុទ្ធិបរមត្ថវិជ្ជា ដែលជាធម្មវត្ថុសិក្សាសំខាន់របស់ទស្សនវិជ្ជា។

ដើម្បីជ្រើសរើសមុខរបរ ឬ ការងារមួយសម្រាប់អនាគត តើអ្នកគប្បីពិចារណាលើលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះ?
◈ ដើម្បីជ្រើសរើសការងារ ឬ មុខរបរ យើងត្រូវពិចារណាលើចំណុច ដូចទៅ៖
ក. សមត្ថភាពវិជ្ជាជីវៈ
· ស្គាល់ពីសមត្ថភាព ជំនាញ និង ឯកទេសរបស់ខ្លួន
· មានបទពិសោធក្នុងជំនាញ
ខ. ឧបនិស្ស័យ
· ចំណង់ចំណូលចិត្ត
គ. ប្រភពធនធាន
· គិតពីសមត្ថភាព ចំណេះដឹង
· កម្រិតបច្ចេកទេស សម្ភារៈ ថវិកា សុខភាព និង ពេលវេលា។
ឃ. ច្បាប់សង្គម ឬ ឧត្តមគតិសង្គម
· មុខរបរសមស្រប ស្របច្បាប់ ស្របតាមឧត្តមគតិសង្គម។
· មុខរបរមានស្ថេរភាព និង រីកចម្រើន។
ង. ស្ថានភាពសង្គម ឬ ស្ថានភាពទីផ្សារ
· សិក្សាពីតម្រូវការទីផ្សារពលកម្ម ឬ តម្រូវការនៃការផ្គត់ផ្គង់។

តើតំលៃមានលក្ខណៈអ្វីខ្លះ? ចូរពន្យល់។
◈ តំលៃមានលក្ខណៈ ៤ គឺ៖
· លក្ខណៈនិយាយរួម៖ តើអ្នកវិនិច្ឆ័យតំលៃ តែងប្រកាន់យកលក្ខណៈត្រឹមត្រូវតាមលក្ខណៈច្បាប់ លក្ខណៈសកលនៃវិចារណញាណដែលមានចំពោះតែមនុស្សប៉ុណ្ណោះ។
· លក្ខណៈអតិសេដ្ឋ៖ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងលក្ខណៈពិសោធនិយម និង លក្ខណៈនៃការណ៍សាមញ្ញរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។
· លក្ខណៈលំដាប់៖ ព្រោះនៅក្នុងខ្លួនមនុស្ស មានធម្មជាតិថ្នាក់ទាបមួយ ដែលជាលក្ខណៈទូទៅរបស់សត្វទាំងអស់ និង មានធម្មជាតិថ្នាក់ខ្ពស់មួយដែលជាលក្ខណៈពិសេសដោយឡែករបស់មនុស្ស គឺ វិចារណញាណ។
· លក្ខណៈវិចារណញាណ៖ ពោលគឺតំលៃដែលបានវិនិច្ឆ័យ ត្រូវស្របនឹងវិចារណញាណផង។

តើចុងកំពូលនៃប្រាសាទអង្គរវត្តមានកម្ពស់ប៉ុន្មាន?
◈ កំពូលកណ្ដាល ខ្ពស់ធំជាងគេបំផុតរបស់អង្គរវត្ត មានកម្ពស់ ៦៥ ម។

តើអង្គការសហប្រជាជាតិបានយកចិត្តទុកដាក់អំពីបញ្ហាដែលទាក់ទង ទៅនឹងស្បៀងអាហារតាំងពីពេលណាមក?
◈ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានយកចិត្តទុកដាក់អំពីបញ្ហាដែលទាក់ទង់នឹងស្បៀងអាហារ តាំងពីថ្ងៃដំបូងរបស់ខ្លួនម្លេះ គឺ ស្របជាមួយនឹងការបង្កើតនូវអង្គការកសិកម្ម និង ស្បៀងស្បៀងអាហាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (FAO) នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៥។ សន្និសីទស្បៀងអាហារពិភពលោក ដែលប្រារព្វឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៥ នៅទីក្រុងរ៉ូម បានលើកយកបញ្ហាពិភពលោកនេះ មកពិភាក្សានៅក្នុងបរិបទនៃការអភិវឌ្ឍន៍មួយ ដែលទូលំទូលាយជាងមុន។ សន្និសីទនេះ បាននាំឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាស្បៀងអាហារពិភពលោក មូលនិធិអន្តរជាតិ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម និង គណៈកម្មាធិការសន្តិសុខស្បៀងអាហារពិភពលោក។

តើក្រពេញញើសមានលក្ខណះដូចម្ដេច? ហើយហេតុដូចម្ដេចបានជាសីតុណ្ហភាពនៃសារពាង្គកាយថេរ?
◈ ក្រពេញញើសមានទម្រងអង្កូញរាងមូល ហើយមានរាងជាបំពង់ឆ្មាៗ ដែលបើកចំហលើផ្នែកស្បែក តាមរន្ធញើស។
* ​បានជាសីតុណ្ហភាពសារពាង្គកាយថេរ ដោយសារកម្ដៅលើស ត្រូវបានបញ្ចេញតាមរំហូតទឹក ដោយការបែកញើស។

តើក្នុងប្រព័ន្ធទន្លេសាបមានផ្លូវទឹកណាខ្លះ? ហើយបំរើតំបន់ណាខ្លះ?
◈ ក្នុងប្រព័ន្ធទន្លេសាប មានផ្លូវទឹក ទន្លេសាប បឹងទន្លេសាប និង ដៃរបស់វា ហើយបំរើតំបន់ទំនាបកណ្តាល។