1 day ago
គេចាត់ថ្នាក់សិលាកម្ទេចកំណអាស្រ័យលើអ្វី? តើគេចាត់ថ្នាក់សិលាកម្ទេចកំណគីមី ដោយផ្អែកលើវាយភាព និង សមាសធាតុផ្សំ តើលក្ខណៈមួយណាដែលសំខាន់ជាងគេសម្រាប់ប្រភេទនីមួយៗ? ចូរពន្យល់។
○ គេចាត់ថ្នាក់សិលាកម្ទេចកំណក្លាស្ទិច និង សិលាកម្ទេចកំណគីមី ដោយផ្អែកលើវាយភាព និង សមាសធាតុផ្សំ។
• សម្រាប់ប្រភេទសិលាកម្ទេចកំណក្លាស្ទិច លក្ខណៈដែលសំខាន់ជាងគេ គឺ វាយភាព ព្រោះ គេអាចសម្គាល់វាបានតាមរយៈទំហំ និង រូបរាងនៃបំណែកសិលា។ ឧទាហរណ៍ សិលាក្រែ ឬ សិលាខ្សាច់ផ្សំពីក្រាម ទំហំប៉ុនគ្រាប់ខ្សាច់បង្ខាំជាប់គ្នា។
• សម្រាប់ប្រភេទសិលាកម្ទេចកំណគីមី លក្ខណៈដែលសំខាន់ជាងគេ គឺ សមាសធាតុផ្សំ ព្រោះ ពួកវាកើតឡើងពីសូលុយស្យុងរ៉ែ និង ទឹក។ ឧទាហរណ៍ សិលាកម្ទេចកំណគីមី (ថ្មកំបោរគីមី) ផ្សំឡើងពីរ៉ែកាល់ស្យូមកាបូណាត ឬ រ៉ែកាល់ស៊ីត។
○ គេចាត់ថ្នាក់សិលាកម្ទេចកំណក្លាស្ទិច និង សិលាកម្ទេចកំណគីមី ដោយផ្អែកលើវាយភាព និង សមាសធាតុផ្សំ។
• សម្រាប់ប្រភេទសិលាកម្ទេចកំណក្លាស្ទិច លក្ខណៈដែលសំខាន់ជាងគេ គឺ វាយភាព ព្រោះ គេអាចសម្គាល់វាបានតាមរយៈទំហំ និង រូបរាងនៃបំណែកសិលា។ ឧទាហរណ៍ សិលាក្រែ ឬ សិលាខ្សាច់ផ្សំពីក្រាម ទំហំប៉ុនគ្រាប់ខ្សាច់បង្ខាំជាប់គ្នា។
• សម្រាប់ប្រភេទសិលាកម្ទេចកំណគីមី លក្ខណៈដែលសំខាន់ជាងគេ គឺ សមាសធាតុផ្សំ ព្រោះ ពួកវាកើតឡើងពីសូលុយស្យុងរ៉ែ និង ទឹក។ ឧទាហរណ៍ សិលាកម្ទេចកំណគីមី (ថ្មកំបោរគីមី) ផ្សំឡើងពីរ៉ែកាល់ស្យូមកាបូណាត ឬ រ៉ែកាល់ស៊ីត។
12 days ago
តើកត្តាអ្វីខ្លះមានឥទ្ធិពលលើរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់? ចូរពន្យល់?
○ កត្តាដែលមានឥទ្ធិពល លើរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ គឺ ទីតាំងនៃគន្លងរបស់ព្រះអាទិត្យ និង រយៈទទឹងនៅលើផែនដី។
• រយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ ប្រែប្រួលទៅតាមទីតាំងនៃគន្លងរបស់ព្រះអាទិត្យ ដោយសារគន្លងមានរាងអេលីប និង អក្ស័ររបស់ផែនដីទ្រេត (២៣.២៧ ដឺក្រេ) នាំឲ្យបង្កើតបានមុំចាំងប៉ះខុសគ្នា។
• រយៈទទឹងលើផែនដី ក៏មានឥទ្ធិពលដល់រយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ដែរ គឺថា អ្នកស្ថិតនៅអេក្វាទ័រមើលឃើញរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ ជាងអ្នកស្ថិតនៅតំបន់ត្រជាក់បង្គួរ និង តំបន់ប៉ូល។ កត្តានេះ គឺ ដោយសារផែនដីមានរាងមូល ធ្វើឲ្យតំបន់អេក្វាទ័រ ទទួលបានមុំចាំងប៉ះនៃពន្លឺព្រះអាទិត្យធំ និង កាន់តែតូចទៅៗ ឆ្ពោះទៅរយៈទទឹងកាន់តែខ្ពស់។
○ កត្តាដែលមានឥទ្ធិពល លើរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ គឺ ទីតាំងនៃគន្លងរបស់ព្រះអាទិត្យ និង រយៈទទឹងនៅលើផែនដី។
• រយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ ប្រែប្រួលទៅតាមទីតាំងនៃគន្លងរបស់ព្រះអាទិត្យ ដោយសារគន្លងមានរាងអេលីប និង អក្ស័ររបស់ផែនដីទ្រេត (២៣.២៧ ដឺក្រេ) នាំឲ្យបង្កើតបានមុំចាំងប៉ះខុសគ្នា។
• រយៈទទឹងលើផែនដី ក៏មានឥទ្ធិពលដល់រយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ដែរ គឺថា អ្នកស្ថិតនៅអេក្វាទ័រមើលឃើញរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃត្រង់ ជាងអ្នកស្ថិតនៅតំបន់ត្រជាក់បង្គួរ និង តំបន់ប៉ូល។ កត្តានេះ គឺ ដោយសារផែនដីមានរាងមូល ធ្វើឲ្យតំបន់អេក្វាទ័រ ទទួលបានមុំចាំងប៉ះនៃពន្លឺព្រះអាទិត្យធំ និង កាន់តែតូចទៅៗ ឆ្ពោះទៅរយៈទទឹងកាន់តែខ្ពស់។
19 days ago
តើមានន័យដូចម្តេច បើគេឃើញតារានិករសិង្ហ តារានិករខ្យាដំរី និង តារានិករព្រានប្រមាញ់រៈនៅលើមេឃ?
○ បើគេឃើញតារានិករសិង្ហរៈនៅលើមេឃ នោះមានន័យថា រដូវដាំដុះនឹងចូលមកដល់។
• បើតារានិករខ្យាដំរីរះនៅលើមេឃ បញ្ជាក់ថា វាគឺជា វស្សានរដូវ។
• បើតារានិករព្រានប្រមាញ់រះនៅលើមេឃ បញ្ជាក់ថា វាគឺជា សិសិសររដូវ។
○ បើគេឃើញតារានិករសិង្ហរៈនៅលើមេឃ នោះមានន័យថា រដូវដាំដុះនឹងចូលមកដល់។
• បើតារានិករខ្យាដំរីរះនៅលើមេឃ បញ្ជាក់ថា វាគឺជា វស្សានរដូវ។
• បើតារានិករព្រានប្រមាញ់រះនៅលើមេឃ បញ្ជាក់ថា វាគឺជា សិសិសររដូវ។
27 days ago
ដូចម្តេចដែលហៅថា ស៊ុលស្ទីសសិសិររដូវ?
○ ស៊ុលស្តីសសិសិររដូវ គឺជា ថ្ងៃដែលរយៈពេលយប់វែងបំផុតនៃឆ្នាំ ឬ ជាថ្ងៃដែលរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យទាបបំផុតនៃឆ្នាំ។
○ ស៊ុលស្តីសសិសិររដូវ គឺជា ថ្ងៃដែលរយៈពេលយប់វែងបំផុតនៃឆ្នាំ ឬ ជាថ្ងៃដែលរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យទាបបំផុតនៃឆ្នាំ។
1 month ago
ដូចម្តេចដែលហៅថា ស៊ុលស្ទីសវស្សានរដូវ?
○ ស៊ុលស្ទីសវស្សានរដូវ គឺជា ថ្ងៃដែលរយៈពេលថ្ងៃវែងបំផុតនៃឆ្នាំ ឬ ជា ថ្ងៃដែលរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យ ស្ថិតនៅខ្ពស់បំផុតនៃឆ្នាំ។
○ ស៊ុលស្ទីសវស្សានរដូវ គឺជា ថ្ងៃដែលរយៈពេលថ្ងៃវែងបំផុតនៃឆ្នាំ ឬ ជា ថ្ងៃដែលរយៈកម្ពស់ព្រះអាទិត្យ ស្ថិតនៅខ្ពស់បំផុតនៃឆ្នាំ។
1 month ago
តើអង្គដែលយើងមើលឃើញប្រែប្រួលដូចម្តេចនៅពេលផែនដីធ្វើដំណើរជុំវិញព្រះអាទិត្យ?
○ នៅពេលផែនដីធ្វើដំណើរជុំវិញព្រះអាទិត្យ យើងនឹងបានឃើញតារានិករថ្មីៗ រៈនៅលើមេឃខាងកើត ហើយតារានិករចាស់ៗលិចបាត់ពីជើងមេឃខាងលិច។ ឧទាហរណ៍៖ នៅដើមខែកក្កដាតំបន់ជាច្រើន នៅអាមេរិច អឺរ៉ុប និង អាស៊ី មើលឃើញតារានិករខ្យាដំរីនៅពាក់កណ្តាលមេឃខាងត្បូង។ នៅដើមខែធ្នូ តំបន់ទាំងនេះ មិនអាចមើលឃើញតារានិករខ្យាដំរីទៀតទេ ផ្ទុយទៅវិញ គេអាចមើលឃើញតារានិករព្រានប្រមាញ់វិញ។
○ នៅពេលផែនដីធ្វើដំណើរជុំវិញព្រះអាទិត្យ យើងនឹងបានឃើញតារានិករថ្មីៗ រៈនៅលើមេឃខាងកើត ហើយតារានិករចាស់ៗលិចបាត់ពីជើងមេឃខាងលិច។ ឧទាហរណ៍៖ នៅដើមខែកក្កដាតំបន់ជាច្រើន នៅអាមេរិច អឺរ៉ុប និង អាស៊ី មើលឃើញតារានិករខ្យាដំរីនៅពាក់កណ្តាលមេឃខាងត្បូង។ នៅដើមខែធ្នូ តំបន់ទាំងនេះ មិនអាចមើលឃើញតារានិករខ្យាដំរីទៀតទេ ផ្ទុយទៅវិញ គេអាចមើលឃើញតារានិករព្រានប្រមាញ់វិញ។
2 months ago
ចូរពណ៌នាពីចលនាស៊្វែមេឃប្រចាំថ្ងៃ។
○ ពណ៌នាពីចលនាស៊្វែមេឃប្រចាំថ្ងៃ៖ ប្រសិនបើយើងសង្កេតមើលមេឃនៅពេលយប់ យើងនឹងមើលឃើញតារាទាំងឡាយរៈនៅទិសខាងកើត ធ្វើដំណើរកាត់មេឃ ហើយលិចវិញនៅទិសខាងលិចដូចគ្នា នឹងដំណើររបស់ព្រះអាទិត្យដែរ។ យើងអាចសង្កេតឃើញព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រឹមប្រហែល ១០ នាទីប៉ុណ្ណោះ។ តារានៅជើងមេឃខាងកើត រៈកាន់តែខ្ពស់ឡើងៗ ហើយតារានៅជើងមេឃភាគខាងលិចនឹងលិចបន្តិចម្តងៗ រហូតលិចបាត់ពីជើងមេឃ។ នៅក្នុងការពណ៌នាពីគំរូនៃការរៈ និង លិចរបស់តារានេះ គឺជា រង្វិលនៃស៊្វែមេឃជុំវិញយើង ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្នយើងដឹងថា រង្វិលខ្ញាល់របស់ផែនដី គឺជា មូលហេតុដែលធ្វើឲ្យយើងមើលឃើញព្រះអាទិត្យ និង តារាទាំងឡាយរៈនៅទិសខាងកើត និង លិចនៅទិសខាងលិច។ តាមពិត ស្វ៊ែមេឃមិនធ្វើចលនាជុំវិញផែនដីទេ ប៉ុន្តែ ផែនដីធ្វើចលនាជុំវិញខ្លួនឯង បណ្តាលឲ្យយើងមើលឃើញដូច្នេះ។
○ ពណ៌នាពីចលនាស៊្វែមេឃប្រចាំថ្ងៃ៖ ប្រសិនបើយើងសង្កេតមើលមេឃនៅពេលយប់ យើងនឹងមើលឃើញតារាទាំងឡាយរៈនៅទិសខាងកើត ធ្វើដំណើរកាត់មេឃ ហើយលិចវិញនៅទិសខាងលិចដូចគ្នា នឹងដំណើររបស់ព្រះអាទិត្យដែរ។ យើងអាចសង្កេតឃើញព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រឹមប្រហែល ១០ នាទីប៉ុណ្ណោះ។ តារានៅជើងមេឃខាងកើត រៈកាន់តែខ្ពស់ឡើងៗ ហើយតារានៅជើងមេឃភាគខាងលិចនឹងលិចបន្តិចម្តងៗ រហូតលិចបាត់ពីជើងមេឃ។ នៅក្នុងការពណ៌នាពីគំរូនៃការរៈ និង លិចរបស់តារានេះ គឺជា រង្វិលនៃស៊្វែមេឃជុំវិញយើង ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្នយើងដឹងថា រង្វិលខ្ញាល់របស់ផែនដី គឺជា មូលហេតុដែលធ្វើឲ្យយើងមើលឃើញព្រះអាទិត្យ និង តារាទាំងឡាយរៈនៅទិសខាងកើត និង លិចនៅទិសខាងលិច។ តាមពិត ស្វ៊ែមេឃមិនធ្វើចលនាជុំវិញផែនដីទេ ប៉ុន្តែ ផែនដីធ្វើចលនាជុំវិញខ្លួនឯង បណ្តាលឲ្យយើងមើលឃើញដូច្នេះ។
2 months ago
តើហេតុអ្វីបានជាគេថាផែនដី គឺជា ភពតែមួយគត់ដែលអាចទ្រទ្រង់ជីវីតបាន?
○ បានជាគេថាផែនដី គឺជា ភពតែមួយគត់ដែលអាចទ្រទ្រង់ជិវីតបាន ព្រោះក្នុងចំណោមភពទាំងអស់របស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ផែនដី គឺជា ភពតែមួយគត់ដែលមានទឹក និង បរិយាកាសដែលសម្បូរដោយឧស្ម័នអុកស៊ីសែន ដែលមានទឹក និង បរិយាកាសសម្បូរដោយឧស្ម័នអុកស៊ីសែន ដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវិតនានា។
○ បានជាគេថាផែនដី គឺជា ភពតែមួយគត់ដែលអាចទ្រទ្រង់ជិវីតបាន ព្រោះក្នុងចំណោមភពទាំងអស់របស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ផែនដី គឺជា ភពតែមួយគត់ដែលមានទឹក និង បរិយាកាសដែលសម្បូរដោយឧស្ម័នអុកស៊ីសែន ដែលមានទឹក និង បរិយាកាសសម្បូរដោយឧស្ម័នអុកស៊ីសែន ដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវិតនានា។
2 months ago
ដូចម្តេចដែលហៅថា តារា និង តារានិករ? តើតារានិករមានរូបរាងដូចម្តេចខ្លះ?
○ តារា គឺជា តារាទាំងឡាយដែលយើងឃើញរៈនៅលើមេឃនាពេលយប់។ តារានិករ គឺជា កញ្ចុំតារាដែលបង្កើតបានជារាងផ្សេងៗ។ តារានិករ មានរូបរាងដូចសត្វ មនុស្ស និង វត្ថុប្រើប្រាស់។
○ តារា គឺជា តារាទាំងឡាយដែលយើងឃើញរៈនៅលើមេឃនាពេលយប់។ តារានិករ គឺជា កញ្ចុំតារាដែលបង្កើតបានជារាងផ្សេងៗ។ តារានិករ មានរូបរាងដូចសត្វ មនុស្ស និង វត្ថុប្រើប្រាស់។
2 months ago
ហេតុអ្វីបានជាគេថាភពផែនដីជាភពពណ៌ខៀវ?
○ បានជាគេថា ភពផែនដីជាភពពណ៌ខៀវ ព្រោះផែនដីគ្របដណ្តប់ដោយទឹកសមុទ្រប្រមាណ ៧០% នៃផ្ទៃផែនដីទាំងមូល។
○ បានជាគេថា ភពផែនដីជាភពពណ៌ខៀវ ព្រោះផែនដីគ្របដណ្តប់ដោយទឹកសមុទ្រប្រមាណ ៧០% នៃផ្ទៃផែនដីទាំងមូល។
2 months ago
តើច្រាំង និង ជ្រលងមានការវិវត្តន៍យ៉ាងដូចម្តេច?
○ ច្រាំងជ្រលងតែងមានការវិវត្តន៍ជាអចិន្រ្តៃយ៍ ដែលបណ្តាលមកពីការរបេះនៃផ្ទាំងថ្ម រំកិលដី ការហូរទឹក និង របេះដី។ អំពើនៃបាតុភូតទាំងនេះ មានឥទ្ធិពលខុសគ្នាទៅតាមធម្មជាតិនៃសិលា និង ទៅតាមអាកាសធាតុ។ ខ្សែទឹកដូចជាទន្លេ ស្ទឹង ជ្រោះក៏ជាកត្តាសំខាន់ដែរ ព្រោះថាកាលណាខ្សែទឹក ជីកបាតជ្រលងឲ្យកាន់តែជ្រៅ កម្ពស់ធៀបនៃច្រាំងក៏កាន់តែខ្ពស់។ ដូច្នេះលំនឹងត្រូវបាត់បន្តិចម្តងៗ ហើយច្រាំងក៏ធ្វើដំណើរទៅរកការវិនាសបន្តិចម្តងៗដែរ។ សំណឹក ធ្វើឲ្យជ្រលងប្តូររូបរាង ពីមុនជ្រលងមានជាជំពាមស្រួច ឥឡូវនេះមានរាងជាជំពាមកន្ធែក ចំណោទទៅតំបន់ខ្ពស់ចេះតែទាបបន្តិចម្តងៗ។
○ ច្រាំងជ្រលងតែងមានការវិវត្តន៍ជាអចិន្រ្តៃយ៍ ដែលបណ្តាលមកពីការរបេះនៃផ្ទាំងថ្ម រំកិលដី ការហូរទឹក និង របេះដី។ អំពើនៃបាតុភូតទាំងនេះ មានឥទ្ធិពលខុសគ្នាទៅតាមធម្មជាតិនៃសិលា និង ទៅតាមអាកាសធាតុ។ ខ្សែទឹកដូចជាទន្លេ ស្ទឹង ជ្រោះក៏ជាកត្តាសំខាន់ដែរ ព្រោះថាកាលណាខ្សែទឹក ជីកបាតជ្រលងឲ្យកាន់តែជ្រៅ កម្ពស់ធៀបនៃច្រាំងក៏កាន់តែខ្ពស់។ ដូច្នេះលំនឹងត្រូវបាត់បន្តិចម្តងៗ ហើយច្រាំងក៏ធ្វើដំណើរទៅរកការវិនាសបន្តិចម្តងៗដែរ។ សំណឹក ធ្វើឲ្យជ្រលងប្តូររូបរាង ពីមុនជ្រលងមានជាជំពាមស្រួច ឥឡូវនេះមានរាងជាជំពាមកន្ធែក ចំណោទទៅតំបន់ខ្ពស់ចេះតែទាបបន្តិចម្តងៗ។
3 months ago
តើដីឡឺសកើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេច? ហើយផ្តល់ប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ?
○ និយាយពីសំណឹក និង ការចាក់បង្គរដោយទឹកកក៖ ចលនានៃផែនទឹកកកធ្វើឲ្យសណ្ឋានដីដែលនៅក្បែរវាផ្លាស់ប្តូរទម្រង់។ ផែនទឹកកកដែលហូរលើដី បានដឹកជញ្ជូនសិលាទៅជាមួយ។ នៅក្រោមផែនទឹកកកមួយផ្ទាំង ទម្ងន់ទឹកកកអាចបំបែកសិលាជាផ្នែកៗ។ បំណែកសិលារងនូវកំណកនៅផ្នែកក្រោមទឹកកក នៅពេលផែនទឹកកករសាត់ វាបាននាំសិលាទាំងនោះទៅជាមួយ។ សិលាជាច្រើនទៀត ដែលនៅផ្នែកក្រោមផែនទឹកកក ត្រូវបានផែនទឹកកកទាញកោសបាតដីទៅជាមួយ ដែលធ្វើឲ្យកកិត និង មានស្នាមឆ្នូតលើសិលាមេ។
○ និយាយពីសំណឹក និង ការចាក់បង្គរដោយទឹកកក៖ ចលនានៃផែនទឹកកកធ្វើឲ្យសណ្ឋានដីដែលនៅក្បែរវាផ្លាស់ប្តូរទម្រង់។ ផែនទឹកកកដែលហូរលើដី បានដឹកជញ្ជូនសិលាទៅជាមួយ។ នៅក្រោមផែនទឹកកកមួយផ្ទាំង ទម្ងន់ទឹកកកអាចបំបែកសិលាជាផ្នែកៗ។ បំណែកសិលារងនូវកំណកនៅផ្នែកក្រោមទឹកកក នៅពេលផែនទឹកកករសាត់ វាបាននាំសិលាទាំងនោះទៅជាមួយ។ សិលាជាច្រើនទៀត ដែលនៅផ្នែកក្រោមផែនទឹកកក ត្រូវបានផែនទឹកកកទាញកោសបាតដីទៅជាមួយ ដែលធ្វើឲ្យកកិត និង មានស្នាមឆ្នូតលើសិលាមេ។
3 months ago
ដុំថ្ម ក្រួសដែលនៅតាមប្រឡាយជ្រោះកម្រមានគែមស្រួចៗណាស់ ច្រើនតែសឹកមូល ហើយរលោង។ ចូរពន្យល់ហេតុអ្វី បានជាដូច្នោះ?
○ ដីឡឺសកើតឡើងនៅពេលធូលី និង ខ្សាច់ម៉ដ្ឋត្រូវខ្យល់ដឹកនាំទៅខ្សាច់នោះធ្លាក់ចុះ នៅពេលវាប៉ះនឹងតំបន់សើម ប៉ុន្តែគ្រាប់់ខ្សាច់ដែលម៉ដ្ឋជាងគេ អាចរសាត់បានឆ្ងាយជាងគ្រាប់ខ្សាច់ឯទៀត។ ការទម្លាក់់ និង ការបង្គរគ្រាប់ម៉ដ្ឋ បង្កើតបានជាល្បាប់ម៉្យាងហៅថា ដីឡឺស។ ដីឡឺស ជា ប្រភេទដីដែលសម្បូរជីជាតិ ដូច្នេះដីប្រភេទនេះមានអំណោយផលយ៉ាងខ្លាំងដល់កសិកម្ម។
○ ដីឡឺសកើតឡើងនៅពេលធូលី និង ខ្សាច់ម៉ដ្ឋត្រូវខ្យល់ដឹកនាំទៅខ្សាច់នោះធ្លាក់ចុះ នៅពេលវាប៉ះនឹងតំបន់សើម ប៉ុន្តែគ្រាប់់ខ្សាច់ដែលម៉ដ្ឋជាងគេ អាចរសាត់បានឆ្ងាយជាងគ្រាប់ខ្សាច់ឯទៀត។ ការទម្លាក់់ និង ការបង្គរគ្រាប់ម៉ដ្ឋ បង្កើតបានជាល្បាប់ម៉្យាងហៅថា ដីឡឺស។ ដីឡឺស ជា ប្រភេទដីដែលសម្បូរជីជាតិ ដូច្នេះដីប្រភេទនេះមានអំណោយផលយ៉ាងខ្លាំងដល់កសិកម្ម។
3 months ago
តើគ្រាប់ខ្សាច់ដែលមានខ្យល់ជាភ្នាក់ងារសំណឹកបង្កើតសណ្ឋានដីបែបណាខ្លះ?
○ បានជាដុំថ្ម ក្រួស ទាំងនេះមូលរលីងព្រោះពួកវាត្រូវបានរងនូវកត្តាពីរ គឺ របេះមេកានិច និង របេះគីមី។ នៅពេលពួកវាបែកជាបំណែកតូចៗ ពួកវាកាន់តែងាយរងឥទ្ធិពលពីកត្តាទាំងពីរ ធ្វើឲ្យពួកវាពុកផុយ ម៉្យាងទៀត ចរន្តទឹកហូរនៅក្នុងប្រឡាយជ្រោះ បានធ្វើឲ្យពួកវាកកិតគ្នាឡើងមូលរលោង។
○ បានជាដុំថ្ម ក្រួស ទាំងនេះមូលរលីងព្រោះពួកវាត្រូវបានរងនូវកត្តាពីរ គឺ របេះមេកានិច និង របេះគីមី។ នៅពេលពួកវាបែកជាបំណែកតូចៗ ពួកវាកាន់តែងាយរងឥទ្ធិពលពីកត្តាទាំងពីរ ធ្វើឲ្យពួកវាពុកផុយ ម៉្យាងទៀត ចរន្តទឹកហូរនៅក្នុងប្រឡាយជ្រោះ បានធ្វើឲ្យពួកវាកកិតគ្នាឡើងមូលរលោង។
3 months ago
តើហេតុអ្វីបានជាគេថាខ្យល់ជាភ្នាក់សំណឹក?
○ បានជាគេថាខ្យល់ជាភ្នាក់ងារសំណឹក ព្រោះ ខ្យល់អាចធ្វើឲ្យមានសំណឹកដោយការប៉ើង និង ការសឹក ប៉ុន្តែវាជាភ្នាក់ងារសំណឹកខ្សោយមួយមួយប៉ុណ្ណោះ។
° គ្រាប់ខ្សាច់ដែលមានខ្យល់ជាភ្នាក់ងារសំណឹក បង្កើតសណ្ឋានដីពីរបែប គឺ៖ ផ្នូកខ្សាច់ និង ដីឡឺស។
○ បានជាគេថាខ្យល់ជាភ្នាក់ងារសំណឹក ព្រោះ ខ្យល់អាចធ្វើឲ្យមានសំណឹកដោយការប៉ើង និង ការសឹក ប៉ុន្តែវាជាភ្នាក់ងារសំណឹកខ្សោយមួយមួយប៉ុណ្ណោះ។
° គ្រាប់ខ្សាច់ដែលមានខ្យល់ជាភ្នាក់ងារសំណឹក បង្កើតសណ្ឋានដីពីរបែប គឺ៖ ផ្នូកខ្សាច់ និង ដីឡឺស។
3 months ago
តំបន់ត្រូពិច តំបន់ត្រជាក់បង្គួរ និង តំបន់វាលលំហ។ តើភ្នាក់ងារសំណឹកអ្វីមានសកម្មភាពខ្លាំងជាងគេនៅក្នុងតំបន់ទាំងនេះ?
○ ភ្នាក់ងារសំណឹកសំខាន់ជាងគេនៅតំបន់ត្រូពិច គឺ ទឹកភ្លៀង និង ទឹកហូរ។ ភ្នាក់ងារសំណឹកសំខាន់ជាងគេនៅតំបន់ត្រជាក់បង្គួរ គឺ ផែនទឹកកកក ហើយភ្នាក់ងារសំណឹកសំខាន់ជាងគេ នៅតំបន់វាលលំហ គឺ កម្តៅ និង ខ្យល់បក់។
○ ភ្នាក់ងារសំណឹកសំខាន់ជាងគេនៅតំបន់ត្រូពិច គឺ ទឹកភ្លៀង និង ទឹកហូរ។ ភ្នាក់ងារសំណឹកសំខាន់ជាងគេនៅតំបន់ត្រជាក់បង្គួរ គឺ ផែនទឹកកកក ហើយភ្នាក់ងារសំណឹកសំខាន់ជាងគេ នៅតំបន់វាលលំហ គឺ កម្តៅ និង ខ្យល់បក់។
3 months ago
តើដីសណ្តមានសារៈសំខាន់ដូចម្តេច?
○ ដីសណ្តមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ព្រោះ ដីសណ្ត ជា ដីដែលមានជីជាតិសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម។
○ ដីសណ្តមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ព្រោះ ដីសណ្ត ជា ដីដែលមានជីជាតិសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម។
3 months ago
ដូចម្តេចដែលហៅថា ពាម ដីសណ្ត? ចូររាប់ឈ្មោះដីសណ្តនៅលើពិភពលោកឲ្យបានចំនួនប្រាំ។
○ ពាម គឺជា កន្លែងជួបគ្នារវាងទន្លេ និង សមុទ្រ។
° ដីសណ្ត គឺជា ល្បាប់ម៉ដ្ឋធ្លាក់គរលើគ្នា នៅមាត់ពាមបង្កើតបានជាដីដុះ ឈ្មោះ ដីសណ្ត។ ដីសណ្តនៅលើពិភពលោកមានដូចជា៖ ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ ដីសណ្តទន្លេមីស៊ីស៊ីពី ដីសណ្តទន្លេគង្គារ ដីសណ្តទន្លេនីល និង ដីសណ្តទន្លេលឿង។
○ ពាម គឺជា កន្លែងជួបគ្នារវាងទន្លេ និង សមុទ្រ។
° ដីសណ្ត គឺជា ល្បាប់ម៉ដ្ឋធ្លាក់គរលើគ្នា នៅមាត់ពាមបង្កើតបានជាដីដុះ ឈ្មោះ ដីសណ្ត។ ដីសណ្តនៅលើពិភពលោកមានដូចជា៖ ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ ដីសណ្តទន្លេមីស៊ីស៊ីពី ដីសណ្តទន្លេគង្គារ ដីសណ្តទន្លេនីល និង ដីសណ្តទន្លេលឿង។
3 months ago
តើលំហូរភក់កើតឡើងនៅពេលណា? តើវាផ្តល់ផលវិបាកដូចម្តេចខ្លះ?
○ លំហូរភក់តែងតែកើតឡើងនៅក្រោយភ្លៀងធំ នៅតំបន់ក្តៅ និង ម៉្យាងទៀត បង្កដោយរញ្ចួយដី។
° លំហូរភក់បង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា៖ បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ និង អាយុជីវិត ខូចខាតដី បំផ្លាញផលដំណាំ បំផ្លាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ (ផ្លូវ ថ្នល់ ស្ពាន...)។
○ លំហូរភក់តែងតែកើតឡើងនៅក្រោយភ្លៀងធំ នៅតំបន់ក្តៅ និង ម៉្យាងទៀត បង្កដោយរញ្ចួយដី។
° លំហូរភក់បង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា៖ បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ និង អាយុជីវិត ខូចខាតដី បំផ្លាញផលដំណាំ បំផ្លាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ (ផ្លូវ ថ្នល់ ស្ពាន...)។
3 months ago
ដូចម្តេចដែលហៅថា លំហូរភក់?
○ កំហូរភក់ គឺជា ការហូរចុះយ៉ាងលឿននៃល្បាយទឹក សិលា និង ដី។
○ កំហូរភក់ គឺជា ការហូរចុះយ៉ាងលឿននៃល្បាយទឹក សិលា និង ដី។
4 months ago
ចូររៀបរាប់ឈ្មោះប្រភេទផ្សេងៗនៃចលនាដីលើចំណោទ។
○ ប្រភេទផ្សេងៗនៃចលនាដីលើចំណោទ រួមមាន៖
• ការរបេះនៃផ្ទាំងថ្ម
• លំហូរនៃភក់់
• រំកិលដី និង របេះដី
○ ប្រភេទផ្សេងៗនៃចលនាដីលើចំណោទ រួមមាន៖
• ការរបេះនៃផ្ទាំងថ្ម
• លំហូរនៃភក់់
• រំកិលដី និង របេះដី
4 months ago
តើសំណឹកនៅតំបន់ឆ្នេរបណ្តាលមកពីប្រព័ន្ធសំណឹកអ្វីខ្លះ?
○ សំណឹកនៅតំបន់ឆ្នេរ បណ្តាលមកពីប្រព័ន្ធសំណឹក ដូចជា៖
• សមុទ្រ៖ សមុទ្រផ្សឹកឆ្នេរដោយសារកម្លាំងទឹករលក ដែលបោកផ្ទប់មកលើច្រាំងឥតឈប់ឈរ។
• រលក៖ រលកមានមធ្យោបាយជាច្រើន ដើម្បីផ្សឹកឆ្នេរដោយការវាយផ្ទប់ខ្យល់ក្នុងទន្លេ ធ្វើឲ្យថ្មប្រេះដោយទម្ងន់ម៉ាស់ទឹកដែលទង្គិចលើថ្ម និង កម្ទេចសិលាគ្រប់ប្រភេទដែលបោកបក់លើឆ្នេរ។
• ខ្យល់៖ ជាពិសេសនៅពេលមានព្យុះម្តងៗ ធ្វើឲ្យទឹករលកមានកម្លាំងកាន់តែខ្លាំងក្នុងការបំផ្លាញឆ្នេរ។
• ក្រៅពីបីនេះ កត្តាមួយចំនួនទៀតក៏បានចូលរួមក្នុងការធ្វើឲ្យឆ្នេរសមុទ្រសឹក គឺ សីតុណ្ហភាព (កម្តៅ) ការបំបែកធាតុគីមី (ប្រតិកម្មខនិជក្នុងសិលា ជាមួយទឹកសមុទ្រ)។
○ សំណឹកនៅតំបន់ឆ្នេរ បណ្តាលមកពីប្រព័ន្ធសំណឹក ដូចជា៖
• សមុទ្រ៖ សមុទ្រផ្សឹកឆ្នេរដោយសារកម្លាំងទឹករលក ដែលបោកផ្ទប់មកលើច្រាំងឥតឈប់ឈរ។
• រលក៖ រលកមានមធ្យោបាយជាច្រើន ដើម្បីផ្សឹកឆ្នេរដោយការវាយផ្ទប់ខ្យល់ក្នុងទន្លេ ធ្វើឲ្យថ្មប្រេះដោយទម្ងន់ម៉ាស់ទឹកដែលទង្គិចលើថ្ម និង កម្ទេចសិលាគ្រប់ប្រភេទដែលបោកបក់លើឆ្នេរ។
• ខ្យល់៖ ជាពិសេសនៅពេលមានព្យុះម្តងៗ ធ្វើឲ្យទឹករលកមានកម្លាំងកាន់តែខ្លាំងក្នុងការបំផ្លាញឆ្នេរ។
• ក្រៅពីបីនេះ កត្តាមួយចំនួនទៀតក៏បានចូលរួមក្នុងការធ្វើឲ្យឆ្នេរសមុទ្រសឹក គឺ សីតុណ្ហភាព (កម្តៅ) ការបំបែកធាតុគីមី (ប្រតិកម្មខនិជក្នុងសិលា ជាមួយទឹកសមុទ្រ)។
4 months ago
សំណឹកនៅតំបន់នីមួយៗទាក់ទងនឹងកត្តាអ្វីសំខាន់ជាងគេ?
○ សំណឹកនៅតំបន់នីមួយៗ ទាក់ទងនឹងកត្តាអាកាសធាតុសំខាន់ជាងគេ ព្រោះភ្នាក់ងារសំណឹកមិនអាចបំផ្លាញភូមិភាគណាមួយ តែឯកឯងបាននោះទេ គឺ តែងតែទាក់ទងគ្នាជាប្រព័ន្ធ ដូចជា ប្រព័ន្ធសំណឹកផ្លូវទឹក ប្រព័ន្ធសំណឹកផែនទឹកកក។ នៅក្នុងប្រព័ន្ធនីមួយៗ ទោះបីមាន ទន្លេ ផែនទឹកកក ខ្យល់ សមុទ្រ ជាភ្នាក់ងារសំណឹកដ៏សំខាន់ក៏ដោយ សំណឹកនៅតែត្រូវការជំនួយផ្សេងទៀត ដូចជា កម្តៅ កំណក ការបំបែកធាតុគីមីរំហួតទឹក។
○ សំណឹកនៅតំបន់នីមួយៗ ទាក់ទងនឹងកត្តាអាកាសធាតុសំខាន់ជាងគេ ព្រោះភ្នាក់ងារសំណឹកមិនអាចបំផ្លាញភូមិភាគណាមួយ តែឯកឯងបាននោះទេ គឺ តែងតែទាក់ទងគ្នាជាប្រព័ន្ធ ដូចជា ប្រព័ន្ធសំណឹកផ្លូវទឹក ប្រព័ន្ធសំណឹកផែនទឹកកក។ នៅក្នុងប្រព័ន្ធនីមួយៗ ទោះបីមាន ទន្លេ ផែនទឹកកក ខ្យល់ សមុទ្រ ជាភ្នាក់ងារសំណឹកដ៏សំខាន់ក៏ដោយ សំណឹកនៅតែត្រូវការជំនួយផ្សេងទៀត ដូចជា កម្តៅ កំណក ការបំបែកធាតុគីមីរំហួតទឹក។
4 months ago
តើភ្នាកងារសំណឹកមានអ្វីខ្លះ?
○ ភ្នាក់ងារសំណឹកមាន៖
• ទំនាញ
• ទឹកហូរ
• ព្រះអាទិត្យ
• ទឹកភ្លៀង
• រលក (សមុទ្រ)
• ផែនទឹកកក
• កំណក
• ខ្យល់
○ ភ្នាក់ងារសំណឹកមាន៖
• ទំនាញ
• ទឹកហូរ
• ព្រះអាទិត្យ
• ទឹកភ្លៀង
• រលក (សមុទ្រ)
• ផែនទឹកកក
• កំណក
• ខ្យល់
4 months ago
ចូរពណ៌នាពីវដ្តនៃសំណឹក និង ការចាក់បង្គរ។
○ ពណ៌នាពីវដ្តនៃសំណឹក និង ការចាក់បង្គរ៖ សំណឹកកកើតឡើងនៅពេលមានកំណកំណើតភ្នំ បន្ទាប់មក កម្លាំងសំណឹកធ្វើឲ្យភ្នំរេចរិល ហើយបំពេញជ្រលងដោយកម្ទេចកំណ។ សំណឹក និង ការចាក់បង្គររួមគ្នាធ្វើឲ្យផ្ទៃដីរាបស្មើ បន្ទាប់មកនៅពេលមានសណ្ឋានដីថ្មិកើតឡើង វដ្តសំណឹកបានចាប់ផ្តើមឡើងម្តងទៀត។
○ ពណ៌នាពីវដ្តនៃសំណឹក និង ការចាក់បង្គរ៖ សំណឹកកកើតឡើងនៅពេលមានកំណកំណើតភ្នំ បន្ទាប់មក កម្លាំងសំណឹកធ្វើឲ្យភ្នំរេចរិល ហើយបំពេញជ្រលងដោយកម្ទេចកំណ។ សំណឹក និង ការចាក់បង្គររួមគ្នាធ្វើឲ្យផ្ទៃដីរាបស្មើ បន្ទាប់មកនៅពេលមានសណ្ឋានដីថ្មិកើតឡើង វដ្តសំណឹកបានចាប់ផ្តើមឡើងម្តងទៀត។
4 months ago
ដូចម្តេចដែលហៅថា សំណឹក?
○ ដែលហៅថា សំណឹក គឺជា កម្លាំងធម្មជាតិដែលធ្វើឲ្យសិលា និង ដីពុកផុយ ហើយផ្លាស់ទីពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយទៀត។
○ ដែលហៅថា សំណឹក គឺជា កម្លាំងធម្មជាតិដែលធ្វើឲ្យសិលា និង ដីពុកផុយ ហើយផ្លាស់ទីពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយទៀត។
4 months ago
តើការប្រើប្រាស់់ដីមិនសមស្រប ជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដូចម្តេចខ្លះ?
○ ការប្រើប្រាស់ដីមិនសមស្រប ជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាន ដូចជា៖
• ធ្វើឲ្យដីបាត់បង់ជីជាតិ
• ធ្វើឲ្យទិន្នផលថយចុះ ដែលអាចនាំឲ្យមានវិបត្តិស្បៀង
• ប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ មនុស្សជំនាន់ក្រោយ
○ ការប្រើប្រាស់ដីមិនសមស្រប ជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាន ដូចជា៖
• ធ្វើឲ្យដីបាត់បង់ជីជាតិ
• ធ្វើឲ្យទិន្នផលថយចុះ ដែលអាចនាំឲ្យមានវិបត្តិស្បៀង
• ប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ មនុស្សជំនាន់ក្រោយ
4 months ago
ចូរនិយាយពីបម្រើបម្រាស់ដី?
○ និយាយពីបម្រើបម្រាស់ដី៖
• ដីត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់សាងសង់ទីក្រុង ភូមិករទីប្រជុំជន ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ រោងចក្រ ឧស្សាហកម្ម និង សាងសង់សិប្បកម្មផ្សេងៗ។
• ដីមួយផ្នែកធំត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការដាំណាំស្បៀង និង ដំណាំឧស្សាហកម្ម។
• ដិមួយផ្នែកទៀតត្រូវបានគេរក្សាទុកមិនប្រើប្រាស់ គឺ ដីព្រៃឈើដែលជាស្ថានប្រព័ន្ធធម្មជាតិ ក្នុងការចាំបាច់សម្រាប់ធ្វើកាំរស្មីសំយោគ និង ជាជម្រកសត្វ។
○ និយាយពីបម្រើបម្រាស់ដី៖
• ដីត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់សាងសង់ទីក្រុង ភូមិករទីប្រជុំជន ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ រោងចក្រ ឧស្សាហកម្ម និង សាងសង់សិប្បកម្មផ្សេងៗ។
• ដីមួយផ្នែកធំត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការដាំណាំស្បៀង និង ដំណាំឧស្សាហកម្ម។
• ដិមួយផ្នែកទៀតត្រូវបានគេរក្សាទុកមិនប្រើប្រាស់ គឺ ដីព្រៃឈើដែលជាស្ថានប្រព័ន្ធធម្មជាតិ ក្នុងការចាំបាច់សម្រាប់ធ្វើកាំរស្មីសំយោគ និង ជាជម្រកសត្វ។
4 months ago
តើដីប្រភេទណាខ្លះបម្រើឲ្យវិស័យកសិកម្មបានល្អជាងគេ? ហេតុអ្វី?
○ ដីដែលបម្រើឲ្យវិស័យកសិកម្មបានល្អជាងគេ គឺ ដីល្បាប់ ព្រោះដីប្រភេទនេះអំណោយផលដល់ដំណាំច្រើនប្រភេទ ដូចជា ដំណាំបន្លែ ដំណាំហូបផ្លែ និង ដំណាំផ្សេងទៀត ជាពិសេស ដំណាំស្រូវ។
○ ដីដែលបម្រើឲ្យវិស័យកសិកម្មបានល្អជាងគេ គឺ ដីល្បាប់ ព្រោះដីប្រភេទនេះអំណោយផលដល់ដំណាំច្រើនប្រភេទ ដូចជា ដំណាំបន្លែ ដំណាំហូបផ្លែ និង ដំណាំផ្សេងទៀត ជាពិសេស ដំណាំស្រូវ។
4 months ago
តើគេបែងចែកដីនៅប្រទេសកម្ពុជាជាប៉ុន្មានប្រភេទ? អ្វីខ្លះ?
○ គេបែងចែកដីនៅប្រទេសកម្ពុជា ជា ៥ ប្រភេទ គឺ៖
• ដីសិលាក្រែលាយខ្សាច់
• ដីក្រហម ឬ ដីសិលាបាសាល់
• ដីខ្សាច់
• ដិល្បាយដីឥដ្ឋ
• ដិល្បាយ
○ គេបែងចែកដីនៅប្រទេសកម្ពុជា ជា ៥ ប្រភេទ គឺ៖
• ដីសិលាក្រែលាយខ្សាច់
• ដីក្រហម ឬ ដីសិលាបាសាល់
• ដីខ្សាច់
• ដិល្បាយដីឥដ្ឋ
• ដិល្បាយ