តើអតិផរណាបណ្តាលមកពីអ្វី?
○ មូលហេតុដែលនាំឲ្យមានអតិផរណា គឺ៖
• តម្រូវការកើនឡើង (Demand Full)៖ គឺជាមូលហេតុមួយក្នុងចំណោមមូលហេតុជាច្រើន ដែលជាការពន្យល់តាមបែបបុរាណនៃអតិផរណា ដែលគេស្គាល់ថាជាការពន្យល់តាមតម្រូវការកើនឡើង យោងទៅតាមនេះគឺមានន័យថា ការចំណាយទៅលើផលិតផលនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចដែលអ្នកទិញ ព្យាយាមដើម្បីទិញជ្រើនជាងដែលសេដ្ឋកិច្ចផលិតបាន។
• ឱនភាពថវិការបស់រដ្ឋ (Government Deficit)៖ គឺជាមូលហេតុសំខាន់ជាងគេនៃអតិផរណា គឺឱនភាពថវិកាដែលបង្កឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល។ ឱនភាពថវិការបស់រដ្ឋាភិបាលអាចជាវិភាគទានមួយ ចំពោះអតិផរណាពិសេសប្រសិនបើ ធនាគារកណ្តាលបង្កើនការផ្គត់ផ្គង់រូបិយវត្ថុ ដើម្បីរក្សាអត្រាការប្រាក់ឲ្យនៅទាប (Interest Rate Down)។ ប្រសិនបើ រដ្ឋាភិបាលមិនព្រមបង្វិលប្រាក់ ដើម្បីសងបំណុលគេ ចំនួនអ្នកខ្ចីមានការកើនឡើង ដែលនាំឲ្យអត្រាការប្រាក់កើនឡើងដែរ។
• ថ្លៃដើមកើនឡើង (Cost- Push)៖ គឺបណ្ដាលមកពីក្រុមនៃកម្លាំងពលកម្ម និង ដោយសារការកើនឡើងនូវតម្លៃធាតុចូល (Input price) ផ្សេងៗរបស់អ្នកផលិត។ ឧទាហរណ៍៖ ករណីនេះកើតឡើងនៅពេលដែលសហជីពកម្មករជាតិ បានឈ្នះការទាមទារតម្លើងប្រាក់បៀរវត្ស ករណីនេះ បង្ខំឲ្យអ្នកផលិតតម្លើងថ្លៃផលិតផលចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់ ដើម្បីសម្រួលដល់ថ្លៃដើមកម្លាំងពលកម្ម។
• ការទាមទារតម្លើងប្រាក់ឈ្នួល (Wage-Price Spiral)៖ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏មានការពន្យល់មួយចំនួនទៀត និយាយថា គ្មានក្រុមណាមួយដែលត្រូវស្ដីបន្ទោសចំពោះអតិផរណានោះទេ យោងទៅតាមអ្វីដែលគេបាននិយាយមកនេះ មានការកើនឡើង ដែលមាននិរន្តរភាពផ្ទាល់នៃប្រាក់បៀរវត្តន៍ និង តម្លៃដែលពិបាកបញ្ឈប់នៅពេលដែលអតិផរណា បានចាប់ផ្ដើមឡើង។
• ការបោះពុម្ពលុយលើស (Excessive Monetary Growth)៖ គឺជាការកើនឡើងនៃតម្លៃរូបិយវត្ថុហួសប្រមាណ នៅពេលដែលការផ្គត់ផ្គង់រូបិយវត្ថុកើនឡើងឆាប់រហ័ស ជាងការកើឡើងនៅពេលផលិតផលជាតិសរុបពិត។